Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )
Patanoun
Helianthus tuberosus
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Giganto, Petaire, Ginjourlo-de-terro, Patato, Tartiflo.
Noms en français : Topinambour, Artichaut de Jérusalem.
Descripcioun :Lou patanoun es uno grando planto cultivado que se pòu rescountra peréu en ribo d'aigo. Se recounèis à si flour jauno, sa cambo forto e si fueio verdo e mato. De segur se la derabas troubarés li patato souto terro. Helianthus x laetiflorus ié sèmblo proun, mai èi mai pichot dins tóuti si partido.
Usanço :Li patato cultivado o fèro se manjon crus o cuecho de proun de biais diferènt.
Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Helianthus
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Liò : Champ
- Ribiero
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Helianthus tuberosus L., 1753